ബജറ്റ് തയ്യാറാക്കല്‍ പ്രക്രിയ അടുത്തമാസം തുടങ്ങും
- പ്രീ-ബജറ്റ് മീറ്റിംഗുകള്‍ ഒക്ടോബര്‍ രണ്ടാം വാരം മുതല്‍
- ഇത് മൂന്നാം മോദി സര്‍ക്കാരിന്റെ രണ്ടാമത്തെ ബജറ്റാണ്
- ധനമന്ത്രി നിര്‍മ്മല സീതാരാമന്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്ന തുടര്‍ച്ചയായ എട്ടാമത്തെ ബജറ്റും ആയിരിക്കും
2025-26 സാമ്പത്തിക വര്‍ഷത്തേക്കുള്ള ബജറ്റ് തയ്യാറാക്കാനുള്ള ശ്രമം അടുത്ത മാസം രണ്ടാം വാരം മുതല്‍ ധനമന്ത്രാലയം ആരംഭിക്കും. ഇന്ത്യന്‍ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ തുടര്‍ച്ചയായി നാലാം വര്‍ഷവും 7 ശതമാനം വളര്‍ച്ചാ നിരക്ക് രേഖപ്പെടുത്തുന്ന പശ്ചാത്തലത്തില്‍ ഇതിന് പ്രാധാന്യം ഏറെയാണ്.
ബജറ്റ് വളര്‍ച്ചാനിരക്ക് കൂടുതല്‍ വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നതിനും തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുമായി വേണ്ട പരിഷ്‌കാരങ്ങളില്‍ സര്‍ക്കാര്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കും.
പ്രീ-ബജറ്റ് മീറ്റിംഗുകള്‍ ഒക്ടോബര്‍ രണ്ടാം വാരത്തില്‍ ആരംഭിക്കും. ഒക്ടോബര്‍ 7-ന് മുമ്പ്/അവസാനമായി യുബിഐഎസില്‍ (യൂണിയന്‍ ബജറ്റ് ഇന്‍ഫര്‍മേഷന്‍ സിസ്റ്റം) ആവശ്യമായ വിശദാംശങ്ങള്‍ കൃത്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെന്ന് സാമ്പത്തിക ഉപദേഷ്ടാക്കള്‍ ഉറപ്പാക്കുമെന്ന് സാമ്പത്തിക കാര്യ വകുപ്പ് പുറത്തിറക്കിയ സര്‍ക്കുലര്‍ പറഞ്ഞു.
ക്രോസ് വെരിഫിക്കേഷനായി നിര്‍ദ്ദിഷ്ട ഫോര്‍മാറ്റിലുള്ള ഡാറ്റയുടെ ഹാര്‍ഡ് കോപ്പികള്‍ സമര്‍പ്പിക്കണമെന്നും അതില്‍ പറയുന്നു.
ഇത് മൂന്നാം മോദി സര്‍ക്കാരിന്റെ രണ്ടാമത്തെ ബജറ്റും ധനമന്ത്രി നിര്‍മ്മല സീതാരാമന്റെ തുടര്‍ച്ചയായ എട്ടാമത്തെ ബജറ്റും ആയിരിക്കും.
എല്ലാ മന്ത്രാലയങ്ങളും/വകുപ്പുകളും സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ/ നടപ്പാക്കുന്ന ഏജന്‍സികളുടെ വിശദാംശങ്ങള്‍ ഇതിനായി സമര്‍പ്പിക്കണം. പ്രീ-ബജറ്റ് മീറ്റിംഗ് ഒക്ടോബര്‍ രണ്ടാം വാരം മുതല്‍ ആരംഭിക്കുകയും നവംബര്‍ പകുതി വരെ തുടരുകയും ചെയ്യും.
ബജറ്റിന് മുമ്പുള്ള മീറ്റിംഗുകളില്‍, മന്ത്രാലയങ്ങളുടെ/വകുപ്പുകളുടെ രസീതുകള്‍ക്കൊപ്പം എല്ലാ വിഭാഗത്തിലുള്ള ചെലവുകള്‍ക്കും ഫണ്ടിന്റെ ആവശ്യകതയും നെറ്റ് അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ചെലവ് കണക്കാക്കലും ഇതില്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്യും.
എല്ലാ വര്‍ഷവും ജനുവരി അവസാനവാരം ആരംഭിക്കുന്ന പാര്‍ലമെന്റിന്റെ ബജറ്റ് സമ്മേളനത്തിന്റെ ആദ്യ പകുതിയില്‍ ഫെബ്രുവരി ഒന്നിന് 2025-26 ബജറ്റ് അവതരിപ്പിക്കും. നടപ്പ് സാമ്പത്തിക വര്‍ഷത്തെ ബജറ്റ് നാമമാത്രമായ ജിഡിപി വളര്‍ച്ച 10.5 ശതമാനമായി പ്രവചിച്ചിരുന്നു, അതേസമയം ധനക്കമ്മി മൊത്ത ആഭ്യന്തര ഉല്‍പ്പാദനത്തിന്റെ (ജിഡിപി) 4.9 ശതമാനമായി കണക്കാക്കി.
ഫെബ്രുവരി അവസാനം ബജറ്റ് അവതരിപ്പിക്കുക എന്ന കൊളോണിയല്‍ കാലത്തെ പാരമ്പര്യം പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സര്‍ക്കാര്‍ 2017 ല്‍ ഇല്ലാതാക്കി. 2017 ഫെബ്രുവരി ഒന്നിനാണ് മുന്‍ ധനമന്ത്രി അരുണ്‍ ജെയ്റ്റ്ലി ആദ്യമായി വാര്‍ഷിക കണക്ക് അവതരിപ്പിച്ചത്.