വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ സന്ദര്‍ശനം; ആഗ്ര കോട്ടയെ മറികടന്ന് കുത്തബ് മിനാര്‍
- വിദേശികള്‍ ഏറ്റവുമധികം ആളുകള്‍ സന്ദര്‍ശിക്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ സ്മാരകമായി കുത്തബ് മിനാര്‍
- അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍, പാര്‍ക്കിംഗ്, മികച്ച റെസ്റ്റോറന്റുകള്‍, ഷോപ്പിംഗ് ഏരിയകള്‍ എല്ലാം കുത്തബ് മിനാറിനെ മുന്നിലെത്തിച്ചു
- ആഗ്ര ഫോര്‍ട്ടിലേക്കുള്ള ആഭ്യന്തര സന്ദര്‍ശകരുടെ എണ്ണവും കുറഞ്ഞു
പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടില്‍ ഡല്‍ഹി സുല്‍ത്താനേറ്റ് നിര്‍മ്മിച്ച കുത്തബ് മിനാര്‍, മുഗള്‍ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ആഗ്ര കോട്ടയെ മറികടന്ന് 2023-24 ല്‍ വിദേശികള്‍ ഏറ്റവുമധികം ആളുകള്‍ സന്ദര്‍ശിക്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ സ്മാരകമായി മാറി. ആര്‍ക്കിയോളജിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ സന്ദര്‍ശകരുടെ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകളാണ് ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നത്.
പകര്‍ച്ചവ്യാധിക്ക് മുമ്പ് ആഗ്ര കോട്ട പരമ്പരാഗതമായി കുത്തബ് മിനാറിനേക്കാള്‍ കൂടുതല്‍ വിദേശ സന്ദര്‍ശകരെ ആകര്‍ഷിച്ചതിനാല്‍ ഈ മാറ്റം ശ്രദ്ധേയമാണ്. മെച്ചപ്പെട്ട അറ്റകുറ്റപ്പണികള്‍, വിശാലമായ പാര്‍ക്കിംഗ്, മികച്ച റെസ്റ്റോറന്റുകള്‍, ഷോപ്പിംഗ് ഏരിയകള്‍, പുതുതായി അവതരിപ്പിച്ച ലേസര്‍ ലൈറ്റ് ഷോ എന്നിവയിലൂടെ കുത്തബ് മിനാര്‍ പുതുതായി കണ്ടെത്തിയ ജനപ്രീതിക്ക് കാരണമായി.
കുത്തബ് മിനാര്‍ 220,017 വിദേശ സന്ദര്‍ശകരെ സ്വാഗതം ചെയ്തതായി ആര്‍ക്കിയോളജിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ ഡാറ്റ വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് വര്‍ഷാവര്‍ഷം 90.9 ശതമാനം വര്‍ധനവ് രേഖപ്പെടുത്തി. ആഭ്യന്തര സന്ദര്‍ശകരും കുതിച്ചുയര്‍ന്നു, 3.12 ദശലക്ഷത്തിലെത്തി.
നേരെമറിച്ച്, മോശം പരിപാലനം, കഫേകളുടെയും ഗിഫ്റ്റ് ഷോപ്പുകളുടെയും അഭാവം, സൗണ്ട് ആന്‍ഡ് ലൈറ്റ് ഷോയുടെ ദീര്‍ഘകാല അടച്ചുപൂട്ടല്‍ എന്നിവ കാരണം ആഗ്ര ഫോര്‍ട്ടിന്റെ ആകര്‍ഷണം കുറഞ്ഞു.
ട്രാവല്‍ ഏജന്റുമാരുടെ അഭിപ്രായത്തില്‍, പല വിനോദസഞ്ചാരികളും അടുത്തുള്ള താജ്മഹല്‍ സന്ദര്‍ശിക്കാന്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നു. ഇത് ആഗ്ര കോട്ടയുടെ സന്ദര്‍ശകരുടെ എണ്ണത്തെ കൂടുതല്‍ സ്വാധീനിക്കുന്നു. ആഗ്ര ഫോര്‍ട്ടിലേക്കുള്ള ആഭ്യന്തര സന്ദര്‍ശകരുടെ എണ്ണം 1.41 ദശലക്ഷമായി കുറഞ്ഞു.
ആഗ്ര കോട്ടയില്‍ പുനഃസ്ഥാപിച്ച ഷീഷ് മഹല്‍ വീണ്ടും തുറക്കണമെന്ന ട്രാവല്‍ ഏജന്റുമാരുടെ ദീര്‍ഘകാല ആവശ്യമാണ്. ആഗ്രാ ഫോര്‍ട്ട് ആറേഴു വര്‍ഷം മുമ്പ് വരെ സൗണ്ട് ആന്റ് ലൈറ്റ് ഷോ നടത്തിയിരുന്നു. കരാര്‍, ബജറ്റ് വിഹിതം, കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം ട്രയല്‍ റണ്‍ എന്നിവ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, 2023 സെപ്റ്റംബര്‍ 27-ന് വീണ്ടും തുറക്കാന്‍ പദ്ധതിയിട്ടെങ്കിലും നടന്നില്ല.