അസിം പ്രേംജി, വിപ്രോയുടെ അമരക്കാരൻ

ഇന്ത്യന്‍ വ്യവസായിയും നിക്ഷേപകനും എഞ്ചിനീയറും വിപ്രോ ലിമിറ്റഡിന്റെ ചെയര്‍മാനായിരുന്ന അസിം ഹാഷിം പ്രേംജി ,1945 ജൂലൈ 24 ന് ബോംബൈയിലാണ് ജനിച്ചത്. പ്രേംജി ബോര്‍ഡിലെ നോണ്‍ എക്സിക്യൂട്ടീവ് അംഗമായും സ്ഥാപക ചെയര്‍മാനായും തുടരുന്നു. പ്രേംജി സ്റ്റാന്‍ഫോര്‍ഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയില്‍ നിന്ന് ഇലക്ട്രിക്കല്‍ എഞ്ചിനീയറിംഗില്‍ ബിരുദം നേടിയിട്ടുണ്ട്. യാസ്മിന്‍ പ്രേംജിയാണ് ഭാര്യ. റിഷാദ്, താരിഖ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് മക്കളുണ്ട്. റിഷാദ് പ്രേംജി നിലവില്‍ വിപ്രോയുടെ ഐടി ബിസിനസ്സിന്റെ ചീഫ് സ്ട്രാറ്റജി ഓഫീസറാണ്.

ഇന്ത്യന്‍ ഐടി വ്യവസായത്തിന്റെ രാജാവ് എന്നാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്. നാല് ദശാബ്ദക്കാലത്തെ വൈവിധ്യവല്‍ക്കരണത്തിലൂടെയും വളര്‍ച്ചയിലൂടെയും വിപ്രോയെ നയിക്കുകയും ഒടുവില്‍ സോഫ്റ്റ് വെയര്‍ വ്യവസായത്തിലെ ആഗോള നേതാക്കളില്‍ ഒരാളായിമാറുകയും ചെയ്തു. 2010-ല്‍, ഏഷ്യാവീക്ക് ലോകത്തെ ഏറ്റവും ശക്തരായ 20 പുരുഷന്മാരില്‍ ഒരാളായി അദ്ദേഹത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. ടൈം മാഗസിന്റെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള 100 വ്യക്തികളുടെ പട്ടികയില്‍ അദ്ദേഹം രണ്ടുതവണ ഇടംനേടി. ബ്ലൂംബെര്‍ഗ് ബില്യണയേഴ്‌സ് ഇന്‍ഡക്‌സ് പ്രകാരം 32.8 ബില്യണ്‍ യുഎസ് ഡോളര്‍ ആസ്തിയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ധനികന്മാരില്‍ ഒരാളാണ് അദ്ദേഹം. 2013-ല്‍, ഗിവിംഗ് പ്രതിജ്ഞയില്‍ ഒപ്പിട്ടുകൊണ്ട് തന്റെ സമ്പത്തിന്റെ പകുതി നല്‍കാമെന്ന് അദ്ദേഹം സമ്മതിച്ചു.

ബോംബെയില്‍ ഒരു ഗുജറാത്തി മുസ്ലീം കുടുംബത്തിലാണ് പ്രേംജി ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ഒരു പ്രമുഖ വ്യവസായിയായിരുന്നു. ബര്‍മ്മയിലെ റൈസ് കിംഗ് എന്നാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. പാകിസ്ഥാന്‍ സ്ഥാപകനായ മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന അദ്ദേഹത്തെ പാകിസ്ഥാനിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചു. അദ്ദേഹം അഭ്യര്‍ത്ഥന നിരസിക്കുകയും ഇന്ത്യയില്‍ തന്നെ തുടരാന്‍ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്തു.

1945-ല്‍ മുഹമ്മദ് ഹാഷിം പ്രേംജി മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ജല്‍ഗാവ് ജില്ലയിലെ ഒരു ചെറിയ പട്ടണമായ അമല്‍നെര്‍ ആസ്ഥാനമാക്കി വെസ്റ്റേണ്‍ ഇന്ത്യന്‍ വെജിറ്റബിള്‍ പ്രോഡക്ട്‌സ് ലിമിറ്റഡ് ആരംഭിച്ചു. സണ്‍ഫ്ലവര്‍ വനസ്പതി എന്ന ബ്രാന്‍ഡ് നാമത്തില്‍ പാചക എണ്ണയും എണ്ണ നിര്‍മ്മാണത്തിന്റെ ഉപോല്‍പ്പന്നമായ 787 എന്ന അലക്കു സോപ്പും ഇത് നിര്‍മ്മിച്ചു. 1966-ല്‍, പിതാവിന്റെ മരണത്തെ തുടര്‍ന്ന് അസിം പ്രേംജി, എഞ്ചിനീയറിംഗിന് പഠിക്കുന്ന സ്റ്റാന്‍ഫോര്‍ഡ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയില്‍ നിന്ന് വിപ്രോയുടെ ചുമതല ഏറ്റെടുക്കാന്‍ നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങി. ബേക്കറി അസംസ്‌കൃത വസ്തുക്കള്‍ ഹെയര്‍ കെയര്‍ സോപ്പുകള്‍, ബേബി ടോയ്‌ലറ്ററികള്‍, ലൈറ്റിംഗ് ഉല്‍പ്പന്നങ്ങള്‍, ഹൈഡ്രോളിക് സിലിണ്ടറുകള്‍ എന്നിവയിലേക്ക് കമ്പനിയെ വൈവിധ്യവല്‍ക്കരിച്ചു. 1980-ലാണ് കമ്പനിയുടെ പേര് വിപ്രോ എന്നാക്കി മാറ്റിയത്. സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ പ്രാധാന്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞ പ്രേംജി പിന്നീട് സോഫ്റ്റ് വെയര്‍ അധിഷ്ടിത സംരഭങ്ങളിലേയ്ക്ക് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.

കുട്ടികള്‍ക്ക് സൗജന്യ വിദ്യാഭ്യാസം ലക്ഷ്യമിട്ട് അസിം പ്രേംജി ഫൗണ്ടേഷന്‍ എന്ന പേരില്‍ 2001 ല്‍ ഒരു സ്ഥാപനം തുടങ്ങി. 2010 ഡിസംബറില്‍, ഇന്ത്യയിലെ സ്‌കൂള്‍ വിദ്യാഭ്യാസം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനായി 2 ബില്യണ്‍ യുഎസ് ഡോളര്‍ സംഭാവന ചെയ്യാന്‍ അദ്ദേഹം തീരുമാനിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളില്‍ വിപ്രോ ലിമിറ്റഡിന്റെ 213 ദശലക്ഷം ഓഹരികള്‍ അസിം പ്രേംജി ട്രസ്റ്റിന് കൈമാറിയാണ് ഇത് ചെയ്തത്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സംഭാവനയാണിത്. 2019 മാര്‍ച്ചില്‍, പ്രേംജി തന്റെ കൈവശമുള്ള വിപ്രോ സ്റ്റോക്കിന്റെ 34% അധികം ഫൗണ്ടേഷന് പണയം വച്ചു. 2020-ല്‍ അസിം പ്രേംജി ഫൗണ്ടേഷന്‍ നാഷണല്‍ സെന്റര്‍ ഫോര്‍ ബയോളജിക്കല്‍ സയന്‍സസ്, ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോര്‍ സ്റ്റെം സെല്‍ സയന്‍സ് ആന്‍ഡ് റീജനറേറ്റീവ് മെഡിസിന്‍ എന്നിവയുമായി സഹകരിച്ച് കൊറോണ വൈറസ് ടെസ്റ്റിംഗ് സൌകര്യങ്ങള്‍ ഒരുക്കി.