എന്താണ് ആസൂത്രണ കമ്മിഷന്‍ ?

ഇന്ത്യയുടെ പഞ്ചവത്സര പദ്ധതികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്ക് രൂപം നല്‍കിയ കേന്ദ്രസര്‍ക്കാരിന്റെ സ്ഥാപനമായിരുന്നു ആസൂത്രണ കമ്മീഷന്‍. രാജ്യത്തിന്റെ വളര്‍ച്ചക്കും വികസനത്തിനും ജനങ്ങളുടെ ജീവിതനിലവാരം ഉയര്‍ത്തുന്നതിനും ആവശ്യമായ സുപ്രധാന പദ്ധതികള്‍ ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഭാരത സര്‍ക്കാരിന്റെ ഒരു ഉപദേശക സമിതിയായിരുന്നു ആസൂത്രണ കമ്മീഷന്‍. ആസൂത്രണകമ്മിഷനു പകരമായി അല്‍പം കൂടി വിശാലമായ ഘടനയുള്ള നീതി ആയോഗ് എന്ന പുതിയ സ്ഥാപനമാണ് ഇപ്പോള്‍ ആസൂത്രണം നടത്തുന്നത്.

1938 ല്‍ പ്രസിഡന്റ് ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്റു, അതുല്‍ തിവാരി, ഇന്ത്യന്‍ നാഷണല്‍ ആര്‍മിയുടെ പരമോന്നത നേതാവ് നേതാജി സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ് എന്നിവര്‍ ചേര്‍ന്നാണ് ദേശീയ ആസൂത്രണ കമ്മിഷന്‍ എന്ന ആശയം അവതരിപ്പിച്ചത്. അടിസ്ഥാനപരമായ സാമ്പത്തിക ആസൂത്രണം എന്നതായിരുന്നു പ്രധാന അജണ്ട. എം.വിശ്വേശ്വരയ്യ ആദ്യത്തെ ആസൂത്രണ സമിതി തലവനായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്റു ദേശീയ ആസൂത്രണ സമിതിയുടെ തലവനായി മാറി. അന്നത്തെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകര്‍ത്താക്കള്‍ 1944 മുതല്‍ 1946 വരെ കെ.സി. നിയോജിയുടെ കീഴില്‍ ഉപദേശക ആസൂത്രണ ബോര്‍ഡും സ്ഥാപിച്ചു.

ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിനുശേഷം, ഒരു ആസൂത്രണ മാതൃക സ്വീകരിക്കുകയും, അതനുസരിച്ച്, ഇന്ത്യന്‍ പ്രധാനമന്ത്രിക്ക് നേരിട്ട് റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്ന ആസൂത്രണ കമ്മീഷന്‍ 1950 മാര്‍ച്ച് 15 ന്, പ്രധാനമന്ത്രി ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്റു ചെയര്‍മാനായി സ്ഥാപിതമായി. ആസൂത്രണ കമ്മീഷന്‍ രൂപീകരിക്കുന്നതിനുള്ള അധികാരം ഇന്ത്യന്‍ ഭരണഘടനയില്‍ നിന്നല്ല, പകരം കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാരിന്റെ ഒരു വിഭാഗമാണിത്.

1951ല്‍ ആദ്യത്തെ പഞ്ചവത്സര പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു. പ്രധാനമായും കാര്‍ഷിക മേഖലയുടെ വികസനത്തില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 1965 ന് മുമ്പ് ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാന്‍ സംഘര്‍ഷം മൂലം ഒരു ഇടവേളയുണ്ടായപ്പോള്‍ തുടര്‍ന്നുള്ള രണ്ട് പഞ്ചവത്സര പദ്ധതികള്‍ രൂപീകരിച്ചു. തുടര്‍ച്ചയായ രണ്ട് വര്‍ഷത്തെ വരള്‍ച്ച, കറന്‍സിയുടെ മൂല്യത്തകര്‍ച്ച, വിലക്കയറ്റം, വിഭവ ദൗര്‍ലഭ്യം എന്നിവ ആസൂത്രണ പ്രക്രിയയെ തടസ്സപ്പെടുത്തി, 1966 നും 1969 നും ഇടയില്‍ മൂന്ന് വാര്‍ഷിക പദ്ധതികള്‍ക്ക് ശേഷം 1969 ല്‍ നാലാമത്തെ പഞ്ചവത്സര പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു.

കേന്ദ്രത്തിലെ അതിവേഗം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യം കാരണം എട്ടാം പദ്ധതി 1990-ല്‍ ആരംഭിക്കാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല, 1990-91, 1991-92 വര്‍ഷങ്ങളെ വാര്‍ഷിക പദ്ധതികളായി കണക്കാക്കി. അതിന് ശേഷം 1992 ല്‍ എട്ടാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി ആരംഭിച്ചു.

ആദ്യത്തെ എട്ട് പദ്ധതികളിലും അടിസ്ഥാന, വ്യവസായങ്ങളില്‍ വന്‍തോതില്‍ നിക്ഷേപം നടത്തികൊണ്ട് വളര്‍ന്നുവരുന്ന പൊതുമേഖലയ്ക്കായിരുന്നു ഊന്നല്‍ നല്‍കിയത്. എന്നാല്‍ 1997 ല്‍ ഒമ്പതാം പദ്ധതി ആരംഭിച്ചതിനുശേഷം, പൊതുമേഖലയ്ക്ക് ഊന്നല്‍ നല്‍കുന്നതിന് പകരം ആസൂത്രണത്തിന് കൂടുതല്‍ ഊന്നല്‍ നല്‍കി.

2014 ലെ തന്റെ ആദ്യ സ്വാതന്ത്ര്യദിന പ്രസംഗത്തില്‍ ആസൂത്രണ കമ്മീഷനെ പിരിച്ചുവിടാനുള്ള തീരുമാനം പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി പ്രഖ്യാപിച്ചു. അതിനുശേഷം, നീതി ആയോഗ് എന്ന പേരില്‍ ഒരു പുതിയ സ്ഥാപനം നിലവില്‍ വന്നു.